Μια ζωγραφιά μου, για το χωριό μου, ΣΤΑΥΡΟΣ - ΜΕΣΗΣ – ΚΕΡΚΥΡΑΣ, για να μη ξεχάσουν οι συγχωριανοί μου, τι τράβηξαν οι παλαιοί Σταυριώτες, από τους Αγαρηνούς και Τούρκους Πειρατές.

Oι Πειρατές, τα Γουλουμάτα, η Καμένη Γράβα
και το χωριό ΣΤΑΥΡΟΣ

Σχετικά με την καταστροφή του πρώτου χωριού (Γουλουμάτα) απο τους Πειρατές, ένας πολυπράγμων παλαιός Σταυριώτης (ο αείμνηστος Αλέξανδρος Κομιανός - Λίλις) γράφει και αναφέρεται το εξής:

«…Οι κάτοικοι αυτού του χωριού (Γουλουμάτα), όταν αντιλήφθηκαν πειρατική απόβαση στα δυτικά παράλια του νησιού, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και κατέφυγαν σε μια σπηλιά στην πλαγιά του βουνού. Εκεί, για να πλησιάσει κανείς στην είσοδο, ήταν ανάγκη να αναρριχηθεί…

(Φημολογείται ότι η σπηλιά αυτή καταλήγει στην απέναντι όχθη με έξοδο μεταξύ Μπενίτσας και Αγίου Ιωάννη, όμως αυτό δεν έχει εξακριβωθεί). 

* Οι πειρατές, όταν έφτασαν και βρήκαν ακατοίκητα τα σπίτια, έβαλαν φωτιά και κατέστρεψαν το χωριό και μετά ακολούθησαν τυχαία το δρομίσκο που οδηγούσε στη σπηλιά. Στο δρόμο πρόφτασαν μια γριούλα καθυστερημένη που τραβούσε μ’ ένα σχοινί το γουρουνάκι της, προσπαθώντας να γλιτώσει μαζί της κι αυτό. Οι πειρατές κατάφεραν και της απόσπασαν το μυστικό. Η γριούλα, απονήρευτη, τους είπε ότι οι χωριανοί κατέφυγαν στη σπηλιά για να γλιτώσουν από τους πειρατές...

* Οι πειρατές πλησίαζαν στην είσοδο της σπηλιάς με αναρρίχηση, μα ένας- ένας, φονεύονταν. Τότε, σκέφτηκαν να ανατινάξουν τους βράχους. Πράγματι, τοποθέτησαν στην είσοδο κοντά σάκους με πυρίτιδα που την πυροδότησαν κι έτσι οι χωρικοί βρήκαν τραγικό θάνατο ανάμεσα στους βράχους και στις φλόγες ύστερα από μια τρομερή έκρηξη.
Έκτοτε, η σπηλιά ονομάζεται «Καμένη Γράβα». Και σήμερα ακόμα, όποιος επισκεφτεί την Καμένη Γράβα δεν αμφιβάλλει ότι κάποια μεγάλη έκρηξη έγινε κάποτε εκεί…»

Αλέξανδρος Κομιανός – Λίλις.
Σταυρός 1960

Σ.Σ. Μετά από αυτή την καταστροφή, όσοι κάτοικοι γλύτωσαν - για μεγαλύτερη ασφάλεια - ανέβηκαν ψηλά, σε ποιο οχυρές θέσεις, όπου υπήρχαν (προφανώς) φρουρές που φύλαγαν τα περάσματα προς την Μπενίτσα και την Πόλη της Κέρκυρας. 'Έτσι δημιουργήθηκε το νεο χωριό ΣΤΑΥΡΟΣ κοντά σε μια περιοχή που (κατά κάποιους ερευνητές) ονομάζονταν ΓΟΚΟΜΥΛΗ (?)