.......................................
Eμπνευστής - Οικοδεσπότης και «Xορηγός» της βραδιάς ήταν ο συχωριανός μας Γιάννης Λουκάς... όπου, όχι μόνο κέρασε του συμμετέχοντες νέους... αλλά και έψησε τα σουβλάκια!
.......................................
«Τηρούμε το έθιμο (όπως ακριβός το τηρούσαν και οι γονείς μας) για να το δουν οι νέοι μας... και όταν έρθει η ώρα να το επαναλάβουν και αυτοί - διαιωνίζοντας το - στο μέλλων» ...λέει, ο Γιάννης.
.......................................
Για το έθιμο...
Η γιορτή στα χωριά μας είναι γνωστής ως Tου αϊ Γιάννη - τού «σιχασιάρη», η της «σίχασης». Oνομάζετε έτσι, λόγο του αποτρόπαιου θεάματος που προκαλεί η απεικόνιση της κομμένη κεφαλής του αγίου στο δίσκο...
.......................................
Ο άγιος όμως ονομάζεται και «ριγανάς» από το έθιμο να καίγεται η παλιά ρίγανη στις «Λαμπατίνες», εν όψη της νέας σοδιάς.
.......................................
«Λαμπατίνα» (από το «λαμπάδα» - «λαμπάδιασμα») είναι η φωτιά που ανάβεται στα σταυροδρόμια και τις πλατείες των χωριών. Οι «Λαμπατίνες» πρέπει να είναι τρείς (αγία Τριάδα ?) και οι συμμετέχοντες στο έθιμο θα πρέπει να πηδήξουν τρεις (?) φορές ο καθένας πάνω από αυτές (3Χ3=9?) για να επέλθει «κάθαρση» και «να εξορκισθεί κάθε κακό» για τη νέα περίοδο.
.......................................
Παλαιότερα οι νοικοκυρές έφτιαχναν από κλαδάκια ρίγανης και θρούμπι τα λεγόμενα «φροκάλια»... κάτι σαν μικρά σκουπάκια. Aυτά τα κρεμούσαν πίσω από την πόρτα τους, ή κοντά στην είσοδο του σπιτιού τους... για το «κακό μάτι». Aυτά τα μικρά «φροκάλια» σάρωναν - σκούπιζαν - μάζευαν κάθε «κακό» που απειλούσε τους κατοίκους του σπιτιού. Φυσικά και αυτά κατέληγαν να καούν στις «Λαμπατίνες» του αϊ Γιάννη... όπως άλωστε καίγονταν και τα ξεραμένα «Μαγιάτικα» στεφάνια λουλουδιών που κρεμούσαν οι νοικοκυρές έξω από την πόρτα τους.Γενικότερα στις «Λαμπατίνες» καίγονταν κάθε τί «παλιό»... εν όψη του «καινούργιου»!
.......................................
Φωτιές - Φανούς - «Λαμπατίνες» ανάβονται... σε όλο τον κόσμο και αυτό γίνεται προς τιμή του Ήλιου! Οι Φωτιές σχετίζονται πάντα με τα Ηλιοστάσια και με τις Ισημερίες.
Δηλαδή, σχετίζονται με τη φαινομενική «στάση» του Ήλιου στον ουρανό (πισωγύρισμα), ή την εξίσωση των ωρών φωτός και νύχτας.
Φωτιές ανάβονται πάντα με αφορμή την μεγαλύτερη σε διάρκεια ημέρα, όπου αρχίζει και πάλι να μειώνονται οι ώρες φωτός - αυξάνοντας το σκότος...
ή με αφορμή τη μεγαλύτερη σε διάρκεια νύχτα, όπου αρχίζει και πάλι να μειώνονται οι ώρες σκότους - αυξάνοντας οι ώρες φωτός)
.......................................
Μία άλλη πλευρά της γιορτής είναι τα έθιμα «υδατο/μαντείας» και «όνειρο/μαντείας» που τελούνται. Eπειδή η νύχτα αυτή είναι ξεχωριστή και μυστηριώδη... φαντάζει «μαγική» στα μάτια του απλού κόσμου. Το έθιμο του «αμίλητου νερού» απαιτεί η κάθε ανύπαντρη κοπέλα να πάει στη βρύση με το σταμνί της και να φέρει νερό χωρίς να χύσει ούτε μία σταγόνα και κυρίως χωρίς να μιλήσει σε κανέναν. Στη συνέχεια με διάφορους τρόπους (πίνοντας το, ή κοιτώντας το, μέσα σε ασημένιο τάσι) προσπαθεί να δει το πρόσωπο του μελλοντικού άντρα της, ή να ονειρευτεί τη μορφή του, ή να δει με κάποιο τρόπο το αρχικό του ονόματός του (!!!)
